“Kinh tế học Sanae Takaichi” đối mặt với những thách thức nào?

Chính phủ của Sanae Takaichi lần đầu tiên thành lập "Hội nghị Chiến lược Tăng trưởng Nhật Bản" với mong muốn đạt được chu kỳ luân chuyển tốt là tăng thu nhập, cải thiện lòng tin tiêu dùng và tăng thuế thông qua các chính sách tài khóa tích cực. Tuy nhiên, nhiều phân tích cho rằng "Kinh tế học Sanae Takaichi" không ít thách thức. Về mặt nội bộ, chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ của Nhật Bản đang đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan, giá cả tiếp tục tăng, đời sống người dân chịu áp lực; về mặt bên ngoài, mặc dù đàm phán thuế quan Nhật-Mỹ đã đạt được kết quả bước đầu, nhưng việc thực hiện tiếp theo vẫn còn nhiều bất ổn.

Ngay ở phần mở đầu bài phát biểu chủ đề của mình, Thứ trưởng Nội các phụ trách các vấn đề hành chính Yūyuki Inoue đã đề cập đến tác động của giá cả cao hiện tại đối với nền kinh tế Nhật Bản. Ông chỉ ra rằng giá cả cao, đặc biệt là sự tăng nhanh của giá các mặt hàng thiết yếu, đã ảnh hưởng lớn đến người dân bình thường Nhật Bản, nhất là nhóm thu nhập thấp.

Trong khi đó, Chen Zilei, Chủ tịch Hội nghiên cứu Nhật Bản Thượng Hải, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Nhật Bản thuộc Đại học Ngoại thương Thượng Hải, cho biết Nhật Bản đã bỏ qua tác động của biến động nhân khẩu học trong quá trình xử lý khủng hoảng bong bóng, đây là bài học sâu sắc từ sự phát triển kinh tế trước đây của Nhật Bản.

Số liệu mới nhất do Bộ Nội vụ và Truyền thông Nhật Bản công bố vào ngày 31 tháng 10 cho thấy, chỉ số giá tiêu dùng cốt lõi (loại trừ thực phẩm tươi sống) tại Tokyo tháng 10 đã tăng 2,8% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn dự kiến trước đó. Hiện tại, mức tăng giá trên toàn quốc Nhật Bản đã duy trì ở mức bằng hoặc trên mục tiêu 2% của Ngân hàng Nhật Bản trong ba năm rưỡi liên tiếp.

Mặc dù cuộc đàm phán lao động-nhân sự năm 2025 của Nhật Bản đã đạt được thỏa thuận tăng lương 5,4%, mức tăng cao nhất trong 34 năm, nhưng thu nhập lương thực tế vẫn tiếp tục giảm do bị xói mòn bởi giá cả tăng. Sau khi loại trừ yếu tố giá cả, tiền lương thực tế của Nhật Bản trong cả năm 2023 và 2024 đều có xu hướng giảm. Inoue cho rằng, trong hai năm tới, tiền lương của Nhật Bản cần tăng ít nhất 3% để đạt được mục tiêu lạm phát bền vững của Ngân hàng Nhật Bản.