Ray Dalio - nhà sáng lập quỹ phòng hộ lớn nhất thế giới Bridgewater mới đây lại đưa ra quan điểm chấn động trên nền tảng X, gây nên làn sóng tranh luận! Vị đại gia đầu tư từng dự đoán đúng khủng hoảng tài chính 2008 thẳng thắn tuyên bố: Nới lỏng quản lý tiền mã hóa không đe dọa vị thế đồng USD, rủi ro thực sự nằm ở tình trạng nợ công ngày càng nghiêm trọng của chính phủ Mỹ.
Đây không phải là cảnh báo giật tít. Dalio chỉ ra: vấn đề nợ của chính phủ các quốc gia phát hành đồng USD cùng các ngoại tệ dự trữ khác đang làm xói mòn sức hấp dẫn với tư cách là tiền tệ dự trữ và phương tiện tích trữ của cải. Đây chính là yếu tố then chốt thúc đẩy giá vàng và tiền mã hóa tăng cao.
Lỗ đen nợ - Nền kinh tế Mỹ chất chồng lo âu
Quy mô trái phiếu chính phủ Mỹ đã vượt 36.400 tỷ USD, chiếm 30% GDP toàn cầu, chi trả lãi suất hàng năm chiếm 27% thu nhập liên bang. Để dễ hình dung: con số này tương đương mỗi công dân Mỹ đang gánh trên 100.000 USD nợ công.
Dựa trên kinh nghiệm đầu tư vĩ mô hơn 50 năm và nghiên cứu các bước ngoặt lịch sử 500 năm, Dalio quan sát thấy: dấu hiệu báo trước đáng tin cậy nhất cho việc một quốc gia rơi vào hỗn loạn nội bộ thường là phá sản tài chính chính phủ cộng với chênh lệch giàu nghèo trầm trọng.
Ông cảnh báo nước Mỹ đang bước vào giai đoạn thứ năm của "chu kỳ lớn" lịch sử - thời kỳ nguy hiểm với tài khóa xuống cấp và xã hội chia rẽ sâu sắc, rất có thể kích hoạt sụp đổ hệ thống trong nước.
In tiền trả nợ - Sát thủ vô hình đối với sức mua đồng USD
Trước khối nợ khổng lồ, biện pháp khả thi nhất mà chính phủ Mỹ có thể áp dụng là gì? Dalio thẳng thắn vạch trần: "In tiền để trả nợ".
Trong phân tích gần đây, ông chỉ rõ: "Xếp hạng tín dụng luôn đánh giá thấp rủi ro tín dụng thực tế, bởi chúng chỉ đánh giá khả năng vỡ nợ của nợ chính phủ. Rủi ro trọng yếu hơn nằm ở: quốc gia mắc nợ có thể in tiền trả nợ, khiến người nắm giữ trái phiếu chịu tổn thất do tiền tệ mất giá (chứ không phải do số tiền thanh toán giảm)."
Nói cách khác, dù chính phủ Mỹ không trực tiếp vỡ nợ, nhưng việc đồng USD mất giá do in tiền ồ ạt trên thực tế đã bào mòn sức mua thực tế của trái chủ. Đây mới là rủi ro thực sự.
Stablecoin và trái phiếu Mỹ - Mối duyên nợ khó giải
Về rủi ro của stablecoin đối với trái phiếu Mỹ, Dalio đưa ra quan điểm khác biệt: "Tôi cho rằng sức mua thực tế của trái phiếu Mỹ suy giảm mới là rủi ro thực sự. Nếu stablecoin được quản lý tốt, điều này không nên tạo ra bất kỳ rủi ro hệ thống nào."
Số liệu cho thấy: năm 2024, các chủ thể phát hành stablecoin đã mua khoảng 40 tỷ USD trái phiếu ngắn hạn Mỹ, lượng mua hàng năm vượt xa nhiều chủ thể quốc gia. Ngân hàng Standard Chartered dự đoán: đến 2028, stablecoin có thể "ngốn" 1.600 tỷ USD trái phiếu ngắn hạn Mỹ.
Đạo luật GENIUS của Mỹ thậm chí bắt buộc các bên phát hành stablecoin phải bố trí 100% tài sản dự trữ thành tiền mặt USD hoặc trái phiếu ngắn hạn Mỹ đáo hạn trong vòng 93 ngày. Điều này trên thực tế kiến tạo một vòng khép kín: "Phát hành USD → Stablecoin → Tiền mã hóa → Trái phiếu Mỹ".
Tiền mã hóa: Loại tiền thay thế với nguồn cung hạn chế
Dalio chỉ ra: tiền mã hóa ngày nay đã trở thành loại tiền tệ thay thế với nguồn cung hạn chế. Với các điều kiện khác như nhau, nếu nguồn cung USD gia tăng và (hoặc) nhu cầu với USD suy giảm, tiền mã hóa rất có thể trở thành loại tiền thay thế hấp dẫn.
Ông cho rằng hầu hết tiền pháp định, đặc biệt những đồng tiền có quy mô nợ lớn, sẽ đối mặt vấn đề với tư cách phương tiện tích trữ của cải hiệu quả, và sẽ mất giá so với các loại tài sản cứng.
Quan điểm này nhận được sự ủng hộ từ dữ liệu thị trường. Quý I/2025, Bridgewater đã mua vào 1,1 triệu cổ phiếu quỹ SPDR Gold Trust (GLD) với giá trị nắm giữ gần 319 triệu USD. Dalio lạc quan về vàng trong dài hạn, ông khuyến nghị trong bối cảnh hiện tại nhà đầu tư nên bố trí khoảng 10% tài sản vào vàng.
Vàng kỹ thuật số và hệ thống tiền tệ mới
Brian Armstrong - CEO Coinbase cũng đưa ra quan điểm tương tự: Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tiếp tục bất ổn, Bitcoin trong tương lai có thể trở thành thành phần quan trọng trong dự trữ của các chính phủ.
Theo ông, Bitcoin sở hữu ưu thế về khả năng phân chia, tính di động và tính hữu dụng, cạnh tranh hơn so với các tài sản truyền thống như vàng. Ông dự đoán: các chính phủ trong tương lai có thể dần dần bố trí một phần tài sản dự trữ thành Bitcoin, tỷ lệ ban đầu có thể bắt đầu từ 1%.
Mỹ đang bố cục khuôn khổ quản trị số toàn cầu "tam vị nhất thể". Chính quyền Trump đã ký sắc lệnh hành pháp, tuyên bố thiết lập dự trữ Bitcoin chiến lược và kho dự trữ tài sản số Mỹ, đồng thời đưa khoảng 200.000 Bitcoin bị tịch thu thông qua quy trình tư pháp vào dự trữ chiến lược.
Người bình thường nên ứng phó thế nào?
Trước thềm biến đổi có thể xảy ra của hệ thống tiền tệ, nhà đầu tư cá nhân nên làm gì? Lời khuyên của Dalio là: Đa dạng hóa đầu tư.
Ông đặc biệt nhấn mạnh: "Tôi cực kỳ ủng hộ đa dạng hóa đầu tư, nhưng danh mục của đa số mọi người lại thiếu hụt nghiêm trọng vàng. Khi khủng hoảng ập đến, vàng sẽ trở thành công cụ phân tán rủi ro tuyệt vời."
Phản ứng thị trường củng cố nhận định của Dalio: lượng nắm giữ GLD quý I tăng mạnh 61 tấn, phản ánh nhà đầu tư đang dùng vàng để phòng ngừa rủi ro biến động địa chính trị và bất ổn kinh tế.
Dù giá Bitcoin vẫn biến động (ngày 22/6/2025 ở mức 100.985 USD), nhưng chỉ số sức mạnh tương đối (RSI) cho thấy Bitcoin hiện ở trạng thái bán quá mức, tiềm ẩn khả năng phục hồi.
Cách sinh tồn thời kỳ biến đổi
Cảnh báo của Dalio khiến chúng ta phải suy ngẫm sâu sắc. Bá quyền USD không thể bị thay thế trong một sớm một chiều, nhưng chắc chắn đang đối mặt thách thức chưa từng có.
Ông chỉ ra trật tự địa chính trị quốc tế hiện tại đang sụp đổ, bởi thời kỳ Mỹ ra lệnh và các nước khác tuân theo đã kết thúc, trật tự thế giới đa phương hợp tác đang bị chủ nghĩa đơn phương đe dọa.
Trong bối cảnh này, tiền mã hóa - đặc biệt là Bitcoin - có thể đóng vai trò ngày càng quan trọng. Nhưng cần lưu ý: tiền mã hóa vẫn đối mặt nhiều thách thức bao gồm biến động giá, tính bất ổn của quy định và rào cản kỹ thuật.
Hệ thống tiền tệ tương lai rất có thể là đa dạng, tồn tại hỗn hợp bao gồm tiền pháp định truyền thống, tiền mã hóa, tiền số ngân hàng trung ương (CBDC) và các tài sản cứng như vàng.
Là nhà đầu tư, chúng ta cần giữ tâm thế cởi mở, thấu hiểu những biến đổi này và bố trí danh mục phù hợp để ứng phó với thay đổi hệ thống tiền tệ có thể xảy ra.
Điều bất biến duy nhất chính là bản thân sự thay đổi. Trong làn sóng biến đổi hệ thống tiền tệ, chỉ có linh hoạt thích ứng và phân tán rủi ro mới có thể bảo toàn tài sản của chúng ta không bị bào mòn.