"Thiên Nga Đen" tại Indonesia

Vào cuối tuần, các cuộc biểu tình ở Indonesia leo thang cùng những bất ổn mới nhất trong giới lãnh đạo Thái Lan đang đẩy rủi ro chính trị tại hai thị trường chứng khoán mới nổi lớn của Đông Nam Á lên cao.

Chỉ số chứng khoán Indonesia giảm 1,5% vào thứ Sáu tuần trước, dẫn đầu về mức sụt giảm trong số các chỉ số chứng khoán toàn cầu. Cùng ngày, thị trường chứng khoán Thái Lan cũng giảm 1,1%, nằm trong nhóm những thị trường có biểu hiện kém nhất.

Tổng thống Prabowo đã hủy chuyến thăm Trung Quốc do các cuộc bạo loạn đẫm máu liên quan đến chi phí sinh hoạt tăng cao và bất bình đẳng. Người biểu tình thậm chí còn nhắm vào nơi ở của Bộ trưởng Tài chính Indonesia và một số nghị sĩ. Trong khi đó tại Thái Lan, các chính trị gia đang tranh giành quyền lãnh đạo chính phủ mới sau khi Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra bị tước tư cách.

Những biến động này xảy ra đúng thời điểm một phần vốn toàn cầu bắt đầu xem xét chuyển hướng sang thị trường Đông Nam Á do định giá thấp hơn và triển vọng cắt giảm lãi suất tiềm năng.

Chuyên gia phân tích John Foo từ Singapore cho biết: "Rủi ro chính trị ở Indonesia sẽ gia tăng, và phần bù rủi ro trên thị trường chứng khoán cũng sẽ cao hơn. Chúng tôi giữ vị thế underweight (ít nắm giữ) đối với Indonesia vì định giá hiện tại không phản ánh các vấn đề tiềm ẩn trong nền kinh tế."

Ngòi nổ cho các cuộc biểu tình ở Indonesia là sự phẫn nộ về trợ cấp nhà ở cho các nghị sĩ—khoản trợ cấp này gần gấp 10 lần mức lương tối thiểu hàng tháng tại Jakarta. Sau đó, việc tăng thuế, cắt giảm nhân sự quy mô lớn và lạm phát tiếp tục châm ngòi cho bất mãn trong nhóm thu nhập thấp. Vào Chủ nhật, Prabowo tuyên bố quốc hội sẽ hủy bỏ khoản trợ cấp khổng lồ này.

Thái Lan trong nhiều thập kỷ liền chìm trong các cuộc tranh giành nội bộ chính trị, khiến tăng trưởng kinh tế tụt lại phía sau các quốc gia láng giềng. Chính trị gia bảo thủ Anutin Charnvirakul tuyên bố vào tối thứ Sáu rằng ông đã nhận đủ sự ủng hộ để trở thành Thủ tướng, đồng thời nhấn mạnh đất nước không thể "rơi vào tình trạng trì trệ."

So với Indonesia, giới phân tích tỏ ra lạc quan hơn về Thái Lan. John Foo chỉ ra định giá rẻ và kỳ vọng vị thủ tướng mới có thể kích thích nền kinh tế.

Tháng 8, thị trường chứng khoán Indonesia thu hút dòng vốn nước ngoài ròng trị giá 676 triệu USD, trong khi Thái Lan chứng kiến dòng rút vốn 670 triệu USD. Tính đến nay, thị trường chứng khoán Thái Lan giảm khoảng 10%, trong khi Indonesia tăng khoảng 11% và từng lập kỷ lục mọi thời đại trước khi bất ổn bùng phát.

Chuyên gia Nirgunan Tiruchelvam từ Aletheia Capital (Singapore) nhận định, bất chấp tình hình bất ổn hiện tại, triển vọng dài hạn vẫn chưa bị "ảnh hưởng thay đổi" nhờ được hỗ trợ bởi khả năng nới lỏng chính sách tiền tệ và ưu thế định giá thị trường.