Trong làn sóng công nghệ blockchain, khai thác crypto đã trở thành điểm nóng đầu tư toàn cầu. Trong cơn sốt "đào vàng kỹ thuật số" này, Mỹ đang vươn lên dẫn đầu nhờ lợi thế về môi trường pháp lý thân thiện, chi phí năng lượng thấp và xu hướng địa chính trị hóa sản xuất. Dữ liệu từ Văn phòng Chính sách Khoa học Nhà Trắng cho thấy, đến năm 2022, Mỹ chiếm hơn 37,84% tổng hash rate khai thác Bitcoin toàn cầu, thu hút hàng chục doanh nghiệp niêm yết mở rộng hoạt động chưa từng có.

Tuy nhiên, giữa bức tranh huy hoàng, các công ty khai thác tại Mỹ phải đối mặt gánh nặng thuế kép: crypto nhận từ đào coin bị đánh thuế thu nhập ngay tại thời điểm nhận theo giá thị trường, và nếu bán sau khi tăng giá, phần chênh lệch lại chịu thuế lợi tức vốn. Nhưng với kế hoạch thuế khéo léo, họ hoàn toàn có thể biến gánh nặng thành lợi thế cạnh tranh.

1. So sánh thuế lợi tức vốn tại Mỹ, Singapore và Hong Kong

Chính sách thuế crypto khác biệt theo từng khu vực. Mỹ xem crypto là tài sản, áp thuế lợi tức vốn khi bán hoặc trao đổi. Doanh nghiệp (mặc định C-corp) chịu thuế 21% với phần tăng giá, cá nhân tùy thời gian nắm giữ: dưới 1 năm bị đánh tối đa 37%, trên 1 năm hưởng mức ưu đãi 15%-20%. Dù giao dịch ít hay nhiều, chỉ cần có lãi đều phải kê khai.

Trong khi đó, Singapore và Hong Kong không đánh thuế lợi tức vốn từ đầu tư crypto không thường xuyên của cá nhân/doanh nghiệp. Nếu giao dịch được xem là đầu tư dài hạn, nhà đầu tư không mất thuế trên phần tăng giá. Tuy nhiên, giao dịch thường xuyên hoặc hoạt động kinh doanh sẽ chịu thuế: Singapore áp thuế doanh nghiệp ~17% (cá nhân: 0%-24%), Hong Kong đánh thuế 16,5% (doanh nghiệp) hoặc 15% (cá nhân). Dù vậy, mức thuế này vẫn thấp hơn nhiều so với Mỹ.

2. Lựa chọn cho công ty Mỹ: Đặt con bài Singapore

Lợi dụng khác biệt thuế, một công ty khai thác Bitcoin tại Mỹ có thể thành lập công ty con ở Singapore, bán Bitcoin đào được cho công ty con theo giá thị trường, sau đó để công ty con bán ra toàn cầu. Cách sắp xếp "nội bộ rồi ra ngoài" này giúp công ty mẹ Mỹ chỉ đóng thuế thu nhập từ khai thác, trong khi phần chênh lệch tăng giá tại công ty con có thể được miễn thuế lợi tức vốn ở Singapore.

Hiệu quả tiết kiệm thuế rõ ràng: Singapore không đánh thuế lợi tức vốn từ crypto nắm giữ dài hạn, nên lợi nhuận chênh lệch gần như không phải đóng thuế. Ngược lại, nếu công ty Mỹ tự bán Bitcoin sau khi tăng giá, phần lãi chịu thuế 21%. Chuyển dịch phần tăng giá sang khu vực ưu đãi thuế giúp giảm gánh nặng chung, giải phóng vốn để tái đầu tư hoặc chia cổ tức.

3. Cảnh báo rủi ro: Đa chiều trong hoạch định thuế

Mọi kế hoạch thuế phải tuân thủ khung pháp lý. Để đạt hiệu quả, cần:

•  
• Tuân thủ quy định định giá chuyển nhượng (transfer pricing) của Mỹ, giao dịch nội bộ phải theo giá thị trường.
• Singapore sẽ xem xét tần suất và mục đích giao dịch để phân biệt lợi tức vốn (miễn thuế) hay thu nhập kinh doanh (chịu thuế).

Cần tư vấn chuyên nghiệp để cân bằng giữa tiết kiệm thuế và tuân thủ.

4. Kết luận

Bài viết chỉ đề cập một hướng tiếp cận sơ bộ. Trên thực tế, kế hoạch tối ưu phụ thuộc vào mô hình kinh doanh, cơ cấu cổ đông, luật tiểu bang và hiệp định thuế quốc tế. Hoạch định thuế không có công thức chung—mà phải "may đo" theo từng doanh nghiệp.