"Ủng hộ" hay đóng vai "dàn hòa"? Lãnh đạo châu Âu "đoàn kết" cùng Zelensky sang Mỹ có toan tính gì?
Ngày 17 theo giờ địa phương, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đăng tải trên mạng xã hội thông báo bà cùng các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ đồng hành cùng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sang Mỹ gặp Tổng thống Donald Trump vào ngày 18.
Giới phân tích nhận định chuyến công du này của ông Zelensky có thể đối mặt với áp lực không nhỏ. Việc nhiều lãnh đạo châu Âu cùng tháp tùng liệu có phải để "hậu thuẫn" Ukraine? Liệu động thái này có thể thay đổi bầu không khí căng thẳng từ cuộc gặp Mỹ-Ukraine trước đó? Giáo sư Thôi Hồng Kiến từ Học viện Quản trị Toàn cầu và Khu vực thuộc Đại học Ngoại ngữ Bắc Kinh đã có những phân tích chuyên sâu.
GS. Thôi Hồng Kiến: Trong cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Ukraine lần này, hàng loạt lãnh đạo châu Âu cùng đại diện EU, NATO đã đồng loạt tham dự. Theo tôi, đây là phản ứng nhanh từ phía châu Âu. Ngay sau hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ, các nước châu Âu đã tăng cường phối hợp, nhanh chóng xây dựng lập trường chung và thành lập đoàn công tác tạm thời cùng Zelensky tới Washington.
GS. Thôi Hồng Kiến: Mục đích chính của việc đồng hành này, một mặt nhằm gây sức ép lên ông Trump bằng quan điểm chung Âu-Ukraine. Như truyền thông phương Tây nhận định, Ukraine đang thực hiện nỗ lực cuối cùng, trong khi châu Âu cũng ở thế tương tự. Bởi nếu giải pháp chính trị cho khủng hoảng Ukraine đi theo hướng bất lợi, châu Âu - vốn đã gắn chặt với Ukraine về an ninh và chính trị - chắc chắn sẽ chịu hệ lụy nghiêm trọng.
GS. Thôi Hồng Kiến: Mặt khác, châu Âu cũng đóng vai trò điều hòa, ngăn xung đột trực tiếp Mỹ-Ukraine. Hồi tháng 2, cuộc gặp đầu tiên giữa Zelensky và Trump đã kết thúc trong bất đồng công khai.
GS. Thôi Hồng Kiến: Sau sự kiện đó, châu Âu đã đưa ra nhiều khuyến nghị cho Ukraine. Gần đây, nhiều lãnh đạo châu Âu cùng đại diện EU, NATO đã có tiếp xúc với ông Trump. Những kinh nghiệm tương tác và hiểu biết về vị tổng thống Mỹ sẽ được vận dụng như chất xúc tác giảm xung đột trong hội đàm lần này.
GS. Thôi Hồng Kiến: Xét cho cùng, châu Âu hiện vẫn trong thế tiến thoái lưỡng nan. Hội nghị thượng đỉnh Nga-Mỹ một lần nữa dồn châu Âu vào chân tường. Còn phải xem các nước châu Âu đánh giá thế nào về kịch bản Mỹ đưa ra, không chỉ với Ukraine mà quan trọng hơn là tác động tới an ninh khu vực.