Lĩnh vực tài chính có thể nói là ứng dụng quan trọng nhất của blockchain, không có ngoại lệ. Tại sao lại như vậy? Lý do nằm ở việc blockchain có thể giải quyết vấn đề niềm tin trong tài chính.
Niềm tin này thể hiện ở hai khía cạnh. Một là vấn đề niềm tin vào dữ liệu. Ví dụ, khi chúng ta giao một khoản tiền cho tổ chức tài chính quản lý, quá trình xử lý của tổ chức này thực chất không minh bạch, giống như một "hộp đen". Chúng ta chỉ biết kết quả cuối cùng là gì, lợi nhuận thu được bao nhiêu, nhưng không thể biết chính xác tổ chức đã sử dụng số tiền đó vào đâu.
Mặt khác là vấn đề niềm tin giữa người với người. Ai cũng biết rằng không phải ai cũng có thể tiếp cận các dịch vụ tài chính một cách dễ dàng, vì việc tham gia vào lĩnh vực này có rào cản nhất định. Giống như bạn sẽ không cho một người không có khả năng trả nợ vay tiền, ngân hàng cũng sẽ không cho một kẻ chây ỳ vay tiền. Đây chính là vấn đề tín dụng và niềm tin giữa các cá nhân.
Những vấn đề này đã được Satoshi Nakamoto đề cập đến trong sách trắng về blockchain ngay từ những ngày đầu. Bản chất của blockchain là một cơ sở dữ liệu phi tập trung không thể bị thay đổi. Thông tin trên chuỗi không phải do một tổ chức hay cá nhân nào thu thập hay tổng hợp, cũng không có khái niệm quản lý tập trung. Hai bên giao dịch có thể trực tiếp thực hiện giao dịch mà không cần trung gian, giải quyết được vấn đề chi phí giao dịch và quản lý cao trong hệ thống tín dụng xã hội, cũng như rủi ro từ mô hình quản lý tập trung. Cơ chế niềm tin do blockchain tạo ra hoàn thiện và đáng tin cậy hơn so với cơ chế quản lý tín dụng truyền thống.
Khi các tổ chức tài chính sử dụng công nghệ blockchain để ghi dữ liệu vào sổ cái phân tán, dữ liệu sẽ được mã hóa bằng thuật toán băm và không thể bị thay đổi. Mọi người tham gia vào blockchain đều có thể nắm bắt toàn bộ thông tin trên chuỗi ngay lập tức. Dữ liệu minh bạch và có thể kiểm tra trên chuỗi, giúp chúng ta dễ dàng theo dõi dòng tiền một cách rõ ràng. Điều này giải quyết hiệu quả vấn đề bất cân xứng thông tin trong hệ thống tín dụng xã hội, hay còn gọi là "hộp đen" của tổ chức tài chính.
Ngoài ra, blockchain còn có thể phi tập trung hóa các mô hình tài chính truyền thống thông qua hợp đồng thông minh. Ví dụ, trong lĩnh vực cho vay ngân hàng, chúng ta có thể loại bỏ ngân hàng và thay thế bằng hợp đồng thông minh được lập trình sẵn, thực hiện chức năng nhận và giải ngân tiền. Toàn bộ quá trình không có bất kỳ rào cản nào, và lợi nhuận từ hoạt động cho vay sẽ được chia sẻ cho người dùng, thay vì chỉ thuộc về ngân hàng. Điều này thực sự đạt được sự phi tập trung và không có rào cản.
Hiện nay, blockchain + tài chính đã trở thành xu hướng. Hơn 50 ngân hàng toàn cầu đã đầu tư vào công nghệ blockchain, bao gồm những cái tên quen thuộc như Ngân hàng Công thương Trung Quốc (ICBC) và Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc (CCB). Bên cạnh đó, tài chính phi tập trung (DeFi) cũng đang phát triển mạnh mẽ, từ quy mô vài tỷ USD ban đầu đã tăng lên hàng trăm tỷ USD. Có thể tin rằng trong tương lai, blockchain + tài chính sẽ mở ra một thị trường hoàn toàn mới, thực sự tạo nên cuộc cách mạng blockchain.
