Thu thập chứng cứ pháp lý là một trong những ứng dụng thực tế của blockchain. Có lẽ nhiều người sẽ thắc mắc: blockchain và thu thập chứng cứ pháp lý có liên quan gì đến nhau? Hai lĩnh vực này dường như hoàn toàn không liên quan. Nhưng công nghệ blockchain lại có thể giải quyết vấn đề tính xác thực của chứng cứ trong quy trình pháp lý.

Chúng ta đều biết rằng, thu thập chứng cứ là một khâu quan trọng trong xét xử pháp lý, và tính hiệu lực của chứng cứ chủ yếu được đánh giá dựa trên ba yếu tố: tính xác thực, tính liên quan và tính hợp pháp. Trong đó, tính xác thực là yếu tố quan trọng nhất. Nhưng vấn đề là, trong thời đại công nghệ cao tràn lan như hiện nay, làm thế nào để chứng minh tính xác thực của chứng cứ?

Ví dụ, ảnh chụp có thể bị chỉnh sửa bằng phần mềm, bản ghi âm cũng có thể bị làm giả thông qua chỉnh sửa âm thanh. Điều này dẫn đến việc, trong quá trình tố tụng tại tòa án, những chứng cứ thu thập được với bao khó khăn có thể bị bác bỏ chỉ vì một lời chất vấn của luật sư. Do đó, khó khăn lớn nhất trong việc chứng minh tính hiệu lực của chứng cứ là phải chứng minh trước rằng chứng cứ đó chưa bị giả mạo.

Và tính không thể giả mạo chẳng phải là một trong những đặc điểm của blockchain sao? Bản chất của blockchain là một cơ sở dữ liệu phân tán và phi tập trung. Một khi dữ liệu được đưa lên chuỗi, nó sẽ được sao lưu bởi tất cả các nút trên mạng. Muốn thay đổi dữ liệu này, phải tấn công và kiểm soát hơn 50% số nút trên toàn mạng, điều này khiến dữ liệu trở nên cực kỳ khó bị giả mạo, từ đó giải quyết được vấn đề tính không thể giả mạo của chứng cứ.

Tuy nhiên, điều này vẫn chưa thể hoàn toàn chứng minh chứng cứ là hiệu lực, bởi mặc dù công nghệ blockchain đảm bảo chứng cứ không bị giả mạo trong quá trình lưu trữ, nhưng không thể đảm bảo tính xác thực của bản thân dữ liệu chứng cứ.

Do đó, chính quyền các địa phương đã triển khai các ứng dụng thu thập chứng cứ dựa trên blockchain. Người dùng có thể thực hiện các hành vi thu thập chứng cứ như ghi âm, quay video, chụp ảnh trực tiếp trong ứng dụng. Chứng cứ sẽ được tạo ra thông qua nền tảng và truyền lên blockchain để sao lưu. Sau khi tải lên, tệp tin này sẽ được mã hóa bằng thuật toán mã hóa của blockchain, và bất kỳ ai cũng có thể mang tệp tin này lên nền tảng blockchain để kiểm tra xem nó có bị giả mạo hay không. Từ đó, không ai có thể làm giả chứng cứ trong quá trình thu thập, giải quyết vấn đề tính xác thực của chứng cứ ngay từ nguồn.

Hiện tại, Tòa án Nhân dân Tối cao Trung Quốc trong quy định về tòa án internet đã công nhận blockchain là công cụ công nghệ để thu thập, cố định và chống giả mạo chứng cứ, thiết lập tính hợp pháp của việc lưu trữ chứng cứ bằng blockchain. Ngoài ra, các khu vực như Bắc Kinh, Thâm Quyến, Hàng Châu đều đã triển khai các nền tảng thu thập chứng cứ bằng blockchain, nâng cao hiệu quả cố định chứng cứ cho lực lượng thực thi pháp luật. Tin rằng với sự ứng dụng của công nghệ blockchain trong lĩnh vực pháp lý, một thế giới internet mới công bằng và minh bạch hơn sẽ được tạo ra.