Hiểu Ba Giai Đoạn Thị Trường Qua Hành Giá (Price Action)
-
Giai đoạn co cụm (Contraction): Đây là lúc phe mua và phe bán vào lệnh dựa trên logic riêng, nhưng chưa có sự tham gia của "smart money" (tiền lớn). Giao dịch ít sôi động, khối lượng thấp, biên độ dao động hẹp.
-
Giai đoạn mở rộng (Expansion): Tiền lớn dần vào cuộc, phá vỡ trạng thái cân bằng. Họ đẩy biên độ dao động rộng hơn, đồng thời tích lũy vị thế để giảm chi phí.
-
Giai đoạn xu hướng (Trend/Profit-Taking): Khi smart money đã tích đủ lệnh, họ bắt đầu chốt lời có hệ thống.
Đây là ý tưởng chính của thị trường ba giai đoạn. Nhiệm vụ của trader là xác định giai đoạn hiện tại và chỉ tham gia ở giai đoạn 3.
Dưới đây là cách áp dụng cụ thể:
Đầu tiên, dựa vào 1-Giai đoạn co cụm để xác định vùng sideway, sau đó kẻ đường 50% làm mốc tham chiếu. Khi thị trường chuyển sang giai đoạn 2, retail trader thường đu theo breakout (ví dụ: mua khi giá lên cao), trong khi smart money lại bán ra.
Khi tiền lớn bán, giá giảm sâu—thậm chí quay về vùng co cụm hoặc xuống thấp hơn. Lúc này, retail trader hoảng loạn bán tháo, còn smart money mua vào, đẩy giá phục hồi về vùng sideway.
Quy luật cốt lõi là: Giá có xu hướng quay về vùng co cụm ban đầu, còn gọi là "Vùng niềm tin" (Conviction Zone). Thị trường dao động quanh vùng này liên tục. Trên thực tế, "Vùng niềm tin" rất giống khái niệm "Trung khu" trong Lý thuyết Chánh (纏論), nhưng cách xác định đơn giản hơn nhiều.
Lưu ý: Khi giá biến động, những vùng co cụm mới sẽ hình thành. Trader cần điều chỉnh chiến lược dựa trên vùng niềm tin mới nhất.
Một số người nghĩ rằng mô hình ba giai đoạn chỉ phù hợp với giao dịch phản xu hướng, nhưng điều này không đúng. Hiểu rõ logic, bạn có thể áp dụng cả đánh ngược và đánh theo xu hướng:
-
Giao dịch phản xu hướng: Khi giá rời xa Vùng niềm tin và xuất hiện tín hiệu đảo chiều, vào lệnh—vì giá thường hồi về vùng này.
-
Giao dịch theo xu hướng: Khi giá phá vỡ mức 50% của Vùng niềm tin theo một hướng, đu theo breakout.
Tóm lại, mô hình ba giai đoạn linh hoạt cho cả hai phong cách giao dịch—tùy vào cách bạn vận dụng.