3. Kỹ Năng Ứng Phó
-
Kiên Định Với Quyết Định Của Mình
Tự lực là chìa khóa. Biến động giá phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó tâm lý đám đông ảnh hưởng lớn. Nhiều nhà đầu tư thấy người khác mua là nhảy vào, thấy họ cắt lỗ cũng bán theo mà không hiểu lý do. Hành động này dễ rơi vào bẫy thao túng thị trường.
Nghe theo tin đồn có thể giúp một vài người kiếm lời ngắn hạn, nhưng về lâu dài, hại nhiều hơn lợi. Thông tin nội bộ thường liên quan đến "cá mập", nhưng nếu họ thật sự tiết lộ bí mật, họ đã không phải là cá mập. Tự nghiên cứu thị trường quan trọng hơn nghe ngóng.
-
Giảm Giao Dịch Sau Thành Công
Không ai thắng mãi. Sau chuỗi giao dịch thành công, nên dừng lại để đánh giá, tránh tâm lý tự mãn. Đặc biệt khi mọi người tán dương, đó có thể là dấu hiệu thất bại sắp tới.
Giao dịch là hoạt động tài chính lẫn tâm lý. Chiến thắng liên tiếp dễ khiến nhà đầu tư mất cảnh giác, tăng tần suất giao dịch và rủi ro. Người khôn ngoan sẽ giảm khối lượng hoặc tạm nghỉ để giữ vững lợi nhuận.
-
Kiên Nhẫn Quan Trọng Hơn Quyết Tâm
"Chậm mà chắc"—nóng vội là kẻ thù của đầu tư. Cố bắt kịp xu hướng thường dẫn đến thua lỗ khi thị trường đảo chiều. Cơ hội luôn hiện hữu, không cần vội vàng.
Hai sai lầm phổ biến do thiếu kiên nhẫn:
-
Luôn Trạng Thái Full Margin: Mua/bán liên tục, tăng tỷ lệ sai lầm.
-
Thời Điểm Sai Lầm: Mua vội, bán do dự—trái ngược nguyên tắc "mua thận trọng, bán dứt khoát".
Thị trường không thiếu cơ hội. Tập trung vào chất lượng thay vì số lượng.
-
Tư Duy Ngược Chiều
Thị trường là trò chơi "zero-sum"—đa số thua lỗ. Nếu 70% trader kỳ vọng một hướng đi, khả năng cao đó là bẫy. Các tín hiệu kinh điển như "3 cây nến tăng" sẽ mất hiệu lực nếu quá nhiều người phản ứng.
Tư duy ngược không có nghĩa chống đối, mà là đánh giá rủi ro/bổ ích bị bỏ qua. Khi đám đông tham lam, hãy nghĩ đến short; khi họ hoảng loạn, tìm cơ hội mua vào.
-
Kiểm Soát Lòng Tham
Tham vọng quá mức khiến nhà đầu tư bỏ lỡ điểm chốt lời hoặc vào lệnh trễ. Đầu tư giống ăn cá—bỏ đầu đuôi, chỉ ăn phần thân. Đừng cố mua đáy, bán đỉnh. -
Tránh Tâm Lý Cờ Bạc
Tư duy "một vốn bốn lời" dẫn đến thảm họa. Thắng vài lần rồi all-in là con đường phá sản. Thị trường không phải sòng bạc—lập kế hoạch, quản lý rủi ro.
Với người mới: Làm chủ giao dịch đơn lẻ trước khi nghĩ đến giao dịch lớn. Tiền như quân lính—sử dụng chiến thuật, không hành động bồng bột.