"Bauhaus" là phiên âm từ tiếng Đức, nguyên là tên một trường mỹ thuật ứng dụng thành lập năm 1919 tại Weimar, Đức. Người sáng lập và hiệu trưởng đầu tiên là kiến trúc sư hiện đại lừng danh Walter Gropius. Ông sáng tạo đảo ngược từ Hausbau (xây dựng nhà) thành Bauhaus để đặt tên trường, thể hiện sự khác biệt với các cơ sở giáo dục học viện truyền thống. Một kiến trúc sư hiện đại khác là Ludwig Mies van der Rohe từng giữ chức hiệu trưởng thứ ba. Năm 1925 trường chuyển đến Dessau, rồi Berlin năm 1933 trước khi bị Đức quốc xã đóng cửa. Sau thống nhất nước Đức, trường thiết kế tại Weimar được nâng cấp thành Đại học Bauhaus Weimar năm 1996, trở thành cơ sở giáo dục đại học công lập đa ngành về thiết kế nổi tiếng.
Bauhaus chú trọng kết hợp lý thuyết và thực hành trong các môn cơ bản, thông qua chuỗi bài tập thị giác nghiêm ngặt để "tái lập trình" cách sinh viên quan sát thế giới. Đồng thời, trường mở 13 xưởng chuyên ngành gồm in ấn, vẽ kính, kim loại, mộc mỹ nghệ, dệt, nhiếp ảnh, tranh tường, sân khấu, đóng sách, gốm, kiến trúc và giám tuyển, đào tạo kỹ năng thực hành chính xác. Phương pháp này bị xem là dị biệt thời bấy giờ, nhưng sau trở thành mô hình phổ quát cho giáo dục nghệ thuật và thiết kế hiện đại toàn cầu.
Gropius tự thiết kế khuôn viên trường. Ông áp dụng bố cục bất đối xứng, linh hoạt dựa trên chức năng thực tế, tận dụng đặc tính vật liệu và kết cấu hiện đại để tạo hiệu ứng thị giác mới mẻ thông qua các thành phần kiến trúc. Khác với công trình công cộng truyền thống, tòa nhà không có cột trang trí, điêu khắc hay họa tiết, nhưng qua cách phối hợp khung cửa, mái che, lan can ban công, tường kính và tường đặc, đã tạo nên hình tượng kiến trúc đơn giản, tươi mới mà sống động, với chi phí thấp và thời gian thi công ngắn. Chúng trở thành hình mẫu khai sinh phong cách Bauhaus, tiên phong cho kiến trúc hiện đại và là cột mốc trong lịch sử kiến trúc. Năm 1996, quần thể Bauhaus được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới, luôn là điểm thu hút khách du lịch.
Sau khi trường đóng cửa, các nhân vật chủ chốt như Gropius và Mies di cư sang Anh, Mỹ. Họ biên soạn giáo trình, tư liệu và bài tập sinh viên, truyền bá tư tưởng Bauhaus khắp thế giới, thúc đẩy cải cách giáo dục kiến trúc và mỹ thuật giữa thế kỷ 20, khơi dậy sáng tạo của sinh viên và ảnh hưởng sâu rộng đến kiến trúc cùng thiết kế công nghiệp toàn cầu. Năm 1948, khi giảng dạy tại Đại học Thanh Hoa, Lương Tư Thành đã áp dụng tư tưởng giáo dục Bauhaus từ Mỹ, mời thợ mộc dạy nghề trong xưởng, mở đường cho Bauhaus du nhập vào Trung Quốc. Cuối cùng, trường phái Bauhaus với đặc trưng nhấn mạnh chức năng, ứng dụng công nghệ và hiệu quả kinh tế đã hình thành trong giới kiến trúc và nghệ thuật, đáp ứng nhu cầu sản xuất công nghiệp và đời sống hiện đại.
Đóng góp lớn nhất của Bauhaus là giải phóng nghệ thuật khỏi sự độc quyền của tầng lớp, dân tộc hay quốc gia nhất định, trả lại cho đại chúng. Bằng cách giảm chi phí và nâng cao hiệu suất sản xuất nghệ thuật, Bauhaus đã đưa nghệ thuật thâm nhập toàn diện vào đời sống hiện đại. Trong mọi sản phẩm công nghiệp và cảnh quan vật chất quanh ta - từ sách báo phim ảnh, trang phục phụ kiện đến đồ nội thất, đồ dùng và kiến trúc đô thị - đều ít nhiều in dấu Bauhaus. Trong bối cảnh theo đuổi lối sống bền vững và tối giản hiện nay, tư tưởng Bauhaus không những không lỗi thời mà cần được phát huy để tiếp tục phục vụ nhân loại.
