P/B dưới 1 là gì?

P/B dưới 1 (hay "phá giá trị sổ sách") xảy ra khi giá cổ phiếu thấp hơn giá trị tài sản thuần (NAV) trên mỗi cổ phần. Cổ phiếu có tỷ lệ P/B (giá thị trường/giá trị sổ sách) < 1 được gọi là cổ phiếu P/B dưới 1. Ví dụ, WKA từng có P/B 0.56 khi giá cổ phiếu là 11.66 tệ trong khi NAV mỗi cổ phần khoảng 20 tệ.

Giá trị tài sản thuần (Net Asset) là phần chênh lệch giữa tổng tài sản và nợ phải trả trên bảng cân đối kế toán. Đối với công ty niêm yết, NAV mỗi cổ phần bằng tài sản thuần chia tổng số cổ phiếu. NAV phản ánh giá trị tài sản thực của công ty, là nền tảng quan trọng định giá cổ phiếu. NAV càng cao cho thấy năng lực tạo lợi nhuận và khả năng chống chịu rủi ro càng mạnh.

Nguyên nhân nào khiến cổ phiếu P/B dưới 1?

Thông thường, cổ phiếu dễ rơi vào nhóm này thuộc ngành có chu kỳ suy thoái, tăng trưởng trì trệ hoặc cạnh tranh khốc liệt—như than, thép, điện (các ngành vốn nặng). Ngành ngân hàng cũng thuộc nhóm doanh nghiệp trưởng thành, có thể bước vào giai đoạn suy giảm. Cổ phiếu ngân hàng có vốn hóa lớn, cần dòng tiền mạnh để tăng giá—điều khó xảy ra khi thị trường thiếu thanh khoản. Do đó, chúng thường giao dịch dưới giá trị sổ sách với P/B < 1, bị định giá thấp hơn tiềm năng.

Cổ phiếu P/B dưới 1 có nên mua?

P/B dưới 1 phản ánh sự bi quan của nhà đầu tư về triển vọng ngành hoặc công ty. Dù giá rẻ và có thể sinh lời nếu hồi phục, nhưng thời gian chờ đợi khó đoán. Khả năng thu lời phụ thuộc vào việc công ty có vượt qua khó khăn hay chờ kinh tế/ngành phục hồi. Một số cổ phiếu bật tăng nhanh, số khác "đắp chiếu" hàng năm dưới mức NAV. Nếu chu kỳ quá dài, chi phí thời gian và lạm phát có thể khiến khoản đầu tư không còn hấp dẫn.

Chất lượng công ty là yếu tố then chốt. Nếu cơ bản vững, cổ phiếu P/B dưới 1 có biên an toàn cao—như được "giảm giá"—phù hợp với nhà đầu tư giá trị dài hạn. Ví dụ, cổ phiếu ngân hàng tại Trung Quốc thường có cổ tức tiền mặt cao (năm 2022 đạt 7.4%). Vì vậy, nhà đầu tư nên cân nhắc chất lượng công ty và khả năng thanh khoản trước khi quyết định.