Khi đường chân trời đô thị được định nghĩa bởi những tòa nhà cao tầng, ánh mắt chúng ta thường chỉ tập trung vào sự phồn hoa nơi mặt đất. Nhưng ngay trên bầu trời này, một cuộc cách mạng về khai thác không gian đang âm thầm hình thành. Đó chính là kinh tế không gian thấp.
Định nghĩa
Hội nghị Kinh tế Trung ương 2023 nhấn mạnh cần dẫn dắt xây dựng hệ thống công nghiệp hiện đại bằng đổi mới công nghệ, đẩy nhanh phát triển các ngành công nghiệp mới chiến lược như kinh tế không gian thấp.
Kinh tế không gian thấp là mô hình kinh tế tổng hợp mới dựa trên khai thác vùng trời thấp, thông qua các phương tiện bay có người lái và không người lái để thực hiện các hoạt động như vận chuyển hành khách, hàng hóa, từ đó thúc đẩy phát triển tích hợp trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ công. Hiểu đơn giản, đây là mô hình kinh tế sử dụng không gian tầng thấp cho các hoạt động thương mại.
Hiện trạng phát triển tại Trung Quốc
Kinh tế không gian thấp chính là "kinh doanh trên bầu trời". Hiện ngành này đã chuyển từ giai đoạn thử nghiệm sang giai đoạn ứng dụng đại trà.
Theo "Báo cáo Kinh tế Không gian thấp Trung Quốc 2024", năm 2022 toàn cầu đầu tư 4,8 tỷ USD vào drone, bán ra 2.818 máy bay thông dụng với doanh thu 22,9 tỷ USD. Thị trường nội địa đạt quy mô 2.500 tỷ NDT, doanh thu 41,8 tỷ NDT. Có hơn 8.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này, trong đó 38 công ty niêm yết. Số lượng máy bay thông dụng đạt 3.177 chiếc với 12,19 triệu giờ bay. Drone dân sự đăng ký đạt 958.000 chiếc với 20,67 triệu giờ bay, dẫn đầu thế giới.
Lĩnh vực ứng dụng chính
Ứng dụng của kinh tế không gian thấp rất đa dạng:
Giao hàng: Drone ngày càng quan trọng trong logistics đô thị và vùng sâu
Nông nghiệp: Phun thuốc, giám sát cây trồng bằng drone
Kiểm tra: Giám sát lưới điện, phòng cháy rừng
Cứu hộ: Tiếp cận hiện trường nhanh khi thiên tai
Du lịch: Khinh khí cầu, trực thăng ngắm cảnh
Quản lý đô thị: Giám sát giao thông, an ninh
Giao thông: Phát triển UAM và eVTOL
Giáo dục: Thúc đẩy STEM qua drone
Quay phim: Góc quay sáng tạo từ drone
Giải trí: Chụp ảnh từ trên cao
Thách thức
Dù phát triển mạnh nhưng vẫn tồn tại nhiều vấn đề:
Thiếu khung pháp lý hoàn chỉnh, tiêu chuẩn kỹ thuật thống nhất
Hạ tầng chưa theo kịp, quản lý không phận còn hạn chế
Thiếu doanh nghiệp đầu ngành dẫn dắt chuỗi giá trị
Cơ hội
Triển vọng vẫn rất rộng mở:
Hỗ trợ chính sách mạnh mẽ
Tiến bộ công nghệ drone và eVTOL
Nhu cầu thị trường du lịch, logistics tăng
Đóng góp dự kiến 3-5 nghìn tỷ NDT vào GDP cuối kế hoạch 5 năm lần thứ 14
Lợi thế lớn nhất là tốc độ phát triển nhanh, giữ vững lợi thế cạnh tranh toàn cầu.