Tóm tắt

Cầu nối blockchain là một giao thức kết nối hai blockchain, cho phép chúng tương tác với nhau. Ví dụ, nếu người dùng muốn tham gia hoạt động DeFi trên mạng Ethereum nhưng chỉ sở hữu Bitcoin, họ có thể đạt được điều này mà không cần bán Bitcoin bằng cách sử dụng cầu nối blockchain. Cầu nối blockchain là yếu tố cơ bản để đạt được khả năng tương tác trong không gian blockchain.

Giới thiệu

Để hiểu cầu nối blockchain, trước tiên cần nắm rõ khái niệm về blockchain. Các hệ sinh thái blockchain phổ biến như Bitcoin, Ethereum và BNB Smart Chain đều tuân theo các giao thức đồng thuận, ngôn ngữ lập trình và quy tắc hệ thống riêng.

Giao thức cầu nối blockchain kết nối hai blockchain độc lập về kinh tế và công nghệ, cho phép chúng tương tác. Chức năng của giao thức cầu nối tương tự như một cây cầu nối các hòn đảo, trong đó "đảo" đại diện cho các hệ sinh thái blockchain độc lập.

Do đó, cầu nối blockchain tạo ra "khả năng tương tác", tức là tài sản kỹ thuật số và dữ liệu trên một blockchain có thể tương tác với blockchain khác. Khả năng tương tác là nền tảng của internet, cho phép các máy tính trên toàn cầu giao tiếp bằng cùng một bộ giao thức mở. Không gian blockchain bao gồm nhiều giao thức độc đáo, và cầu nối blockchain là cần thiết để tạo điều kiện trao đổi dữ liệu và giá trị liền mạch, tương tự như internet.

Tại sao cần cầu nối blockchain?

Khi không gian blockchain phát triển, một trong những hạn chế lớn là thiếu sự phối hợp giữa các blockchain khác nhau. Mỗi blockchain có quy tắc, token, giao thức và hợp đồng thông minh riêng. Cầu nối blockchain giúp phá vỡ các silo này, tích hợp các hệ sinh thái tiền mã hóa riêng lẻ. Mạng blockchain kết nối cho phép trao đổi token và dữ liệu một cách trơn tru.

Ngoài việc hỗ trợ chuyển tài sản xuyên chuỗi, cầu nối blockchain còn mang lại nhiều lợi ích khác. Chúng cho phép người dùng truy cập các giao thức mới trên chuỗi khác và giúp các nhà phát triển từ các cộng đồng blockchain khác nhau hợp tác. Nói cách khác, cầu nối blockchain là yếu tố quan trọng để đạt được khả năng tương tác trong tương lai của ngành công nghiệp blockchain.

Cầu nối blockchain hoạt động như thế nào?

Trường hợp sử dụng phổ biến nhất của cầu nối blockchain là chuyển token. Ví dụ, giả sử bạn muốn chuyển Bitcoin (BTC) sang mạng Ethereum. Một cách là bán BTC và mua Ethereum (ETH). Tuy nhiên, điều này phát sinh phí giao dịch và rủi ro biến động giá.

Một phương pháp khác là sử dụng cầu nối blockchain mà không cần bán tiền mã hóa. Khi bạn chuyển 1 BTC qua cầu nối đến ví Ethereum, hợp đồng cầu nối sẽ khóa BTC và tạo ra lượng Wrapped Bitcoin (WBTC) tương đương, một token ERC20 tương thích với mạng Ethereum. Số BTC được chuyển sẽ bị khóa trong hợp đồng thông minh, trong khi token tương đương được đúc hoặc phát hành trên blockchain đích. Token wrapped là phiên bản token hóa của một loại tiền mã hóa khác, được neo theo giá trị của tài sản cơ bản và thường có thể đổi ngược (unwrap) thành tài sản gốc bất cứ lúc nào.

Các loại cầu nối blockchain là gì?

Cầu nối blockchain có thể được phân loại dựa trên chức năng, cơ chế và mức độ tập trung.

Cầu nối giám sát và không giám sát

Về cơ bản, cầu nối blockchain được chia thành hai loại: giám sát (tập trung) và không giám sát (phi tập trung).

Cầu nối giám sát yêu cầu người dùng tin tưởng một thực thể trung tâm để vận hành hệ thống một cách chính xác và an toàn. Người dùng nên nghiên cứu kỹ lưỡng để đảm bảo thực thể này đáng tin cậy.

Cầu nối không giám sát hoạt động theo cách phi tập trung, dựa vào hợp đồng thông minh để quản lý quá trình khóa và đúc tiền mã hóa mà không cần tin tưởng nhà vận hành cầu nối. Trong trường hợp này, bảo mật của hệ thống phụ thuộc vào mã nguồn cơ bản.

Phân loại cầu nối blockchain theo chức năng

Một cách phân loại khác dựa trên chức năng của cầu nối, chẳng hạn như cầu nối tài sản wrapped và cầu nối sidechain.

Cầu nối tài sản wrapped cho phép tương tác giữa các loại tiền mã hóa. Ví dụ, bằng cách wrap BTC thành Wrapped Bitcoin (WBTC), một token ERC20 tương thích với Ethereum, Bitcoin có thể được di chuyển sang mạng Ethereum. Cầu nối sidechain kết nối blockchain chính với sidechain con của nó, cho phép tương tác giữa chúng. Kết nối này là cần thiết vì chuỗi chính và sidechain có thể sử dụng cơ chế đồng thuận khác nhau. Ví dụ, cầu nối xDai kết nối mạng chính Ethereum với Gnosis Chain (trước đây là blockchain xDai), một sidechain thanh toán ổn định dựa trên Ethereum. xDai được bảo mật bởi một nhóm trình xác thực khác với nhóm duy trì mạng Ethereum. Cầu nối xDai giúp chuyển giá trị dễ dàng giữa hai chuỗi.

Phân loại cầu nối blockchain theo cơ chế

Cầu nối cũng có thể được phân loại thành một chiều hoặc hai chiều. Cầu nối một chiều chỉ cho phép người dùng chuyển tài sản đến blockchain đích mà không thể quay lại chuỗi gốc. Cầu nối hai chiều cho phép chuyển tài sản theo cả hai hướng.

Lợi ích của cầu nối blockchain

Lợi ích đáng chú ý nhất của cầu nối blockchain là cải thiện khả năng tương tác.
Với cầu nối blockchain, các blockchain khác nhau—bao gồm giao thức Layer 1 và Layer 2 cùng các sidechain—có thể trao đổi token, tài sản và dữ liệu. Ví dụ, người nắm giữ Bitcoin có thể sử dụng WBTC để truy cập các ứng dụng phi tập trung (DApp) và dịch vụ tài chính phi tập trung (DeFi) của Ethereum. Các blockchain có khả năng tương tác là chìa khóa cho sự thành công của ngành trong tương lai.

Một lợi ích khác là cải thiện khả năng mở rộng. Một số cầu nối blockchain có thể xử lý khối lượng giao dịch lớn, nâng cao hiệu quả. Ví dụ, cầu nối hai chiều phi tập trung Ethereum-Polygon là giải pháp mở rộng cho mạng Ethereum, giúp người dùng hưởng lợi từ giao dịch nhanh hơn và chi phí thấp hơn.

Rủi ro liên quan đến cầu nối blockchain

Cầu nối blockchain cũng có những hạn chế. Kẻ tấn công đã lợi dụng lỗ hổng trong hợp đồng thông minh của một số cầu nối để đánh cắp lượng lớn tiền mã hóa.

Người dùng cầu nối giám sát phải đối mặt với rủi ro về quản lý. Về lý thuyết, thực thể tập trung đứng sau cầu nối giám sát có thể đánh cắp tiền của người dùng. Khi sử dụng cầu nối giám sát, hãy chọn các thương hiệu uy tín có lịch sử lâu dài.

Một hạn chế kỹ thuật tiềm ẩn khác là tắc nghẽn tốc độ giao dịch. Giới hạn thông lượng của một chuỗi đơn lẻ có thể cản trở khả năng tương tác blockchain quy mô lớn.

Mặc dù cầu nối có thể giảm tắc nghẽn trên mạng bận rộn, việc chuyển tài sản sang chuỗi khác không giải quyết được vấn đề mở rộng, vì người dùng không phải lúc nào cũng truy cập cùng một bộ DApp và dịch vụ. Ví dụ, một số DApp Ethereum không khả dụng trên cầu nối Polygon, làm hạn chế hiệu quả mở rộng.

Cuối cùng, cầu nối blockchain có thể mang lại rủi ro liên quan đến sự chênh lệch về niềm tin. Vì cầu nối kết nối nhiều blockchain, sức mạnh bảo mật tổng thể của mạng kết nối chỉ bằng mức độ yếu nhất trong chuỗi.

Tương lai của cầu nối blockchain là gì?

Internet là một hệ thống cách mạng, một phần nhờ khả năng tương tác cao. Cầu nối blockchain đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao khả năng tương tác và phổ biến rộng rãi trong ngành công nghiệp blockchain. Công nghệ đổi mới này cho phép người dùng trao đổi tài sản trên nhiều giao thức blockchain. Số lượng cầu nối, người dùng và tổng khối lượng giao dịch đã tăng lên đáng kể.

Khi internet phát triển hướng tới Web3, nhu cầu về cầu nối blockchain sẽ tăng theo. Các đổi mới trong tương lai sẽ mang lại khả năng mở rộng và hiệu quả cao hơn cho người dùng và nhà phát triển. Các giải pháp sáng tạo cũng có thể xuất hiện để giải quyết rủi ro bảo mật liên quan đến cầu nối. Cầu nối blockchain là yếu tố không thể thiếu để tạo ra một không gian blockchain phi tập trung, mở và có khả năng tương tác.

Kết luận

Đổi mới liên tục thúc đẩy ngành công nghiệp blockchain. Các giao thức tiên phong như Bitcoin và Ethereum được tiếp nối bởi sự xuất hiện của nhiều blockchain Layer 1 và Layer 2 thay thế. Số lượng tiền mã hóa và token cũng tăng lên đáng kể.

Do các quy tắc và ràng buộc kỹ thuật độc lập, các sản phẩm đổi mới cần cầu nối blockchain để kết nối. Hệ sinh thái blockchain được kết nối bằng cầu nối trở nên vững chắc và có khả năng tương tác cao hơn, từ đó cải thiện khả năng mở rộng và hiệu quả. Cầu nối chuỗi chéo đã phải hứng chịu vô số cuộc tấn công, cho thấy thách thức trong việc nâng cao bảo mật và độ bền của thiết kế cầu nối. Chặng đường phía trước vẫn còn dài và gian nan.