Tóm tắt
Sau khi giá token lao dốc, thị trường AI Agent mất đà phát triển, nhưng công nghệ vẫn tiếp tục phát triển ổn định. Thông qua các bản phát hành sản phẩm thực tế và chức năng chuyên biệt trên chuỗi, lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tài chính phi tập trung (DeFAI) đã thu hút lại sự chú ý.
Các AI Agent chuyên dụng, được tối ưu hóa cho các chức năng cụ thể, đã thay thế các AI Agent đa năng trước đây. Các dự án như Virtuals đang tích cực xây dựng cơ sở hạ tầng để kết nối các AI Agent này và cho phép chúng hợp tác với nhau.
AI Agent sẽ trở thành chức năng cốt lõi của các dự án crypto. Cơ sở hạ tầng đảm bảo giao tiếp và hợp tác thông suốt giữa các Agent sẽ trở nên quan trọng.
-
Cơn sốt đã qua, công nghệ vẫn phát triển
Ngành công nghiệp crypto đã tích hợp công nghệ AI theo nhiều cách, trong đó AI Agent nhận được nhiều sự chú ý nhất. Tổng vốn hóa thị trường của các token liên quan từng đạt khoảng 16 tỷ USD, cho thấy sự quan tâm mạnh mẽ của thị trường. Nhưng sự chú ý này chỉ là tạm thời. Hầu hết các dự án không đáp ứng được kỳ vọng phát triển, và giá token đã giảm hơn 90% so với đỉnh.
Giá giảm không có nghĩa là công nghệ thụt lùi. AI Agent vẫn là một lĩnh vực công nghệ quan trọng trong không gian crypto. Các thảo luận về trường hợp sử dụng thực tế trở nên cụ thể hơn, và các nhóm tiếp tục thử nghiệm các phương pháp mới. Báo cáo này khám phá cách thức hoạt động của AI Agent trong lĩnh vực crypto và xem xét các hướng phát triển tiềm năng trong tương lai.
-
Hệ sinh thái AI Agent định hình lại bức tranh sau cơn sốt
2.1. Các dự án AI Agent đầu tiên dần biến mất khỏi thị trường
Phân khúc AI Agent trong không gian crypto bắt đầu thu hút sự chú ý từ cuối năm 2024. ElizaOS của nhóm ai16z và chồng phát triển G.A.M.E của nhóm Virtuals Protocol đã giảm đáng kể rào cản phát triển AI Agent. Các nền tảng khởi chạy như DAOS.fun và Virtuals Fun cung cấp con đường token hóa dễ dàng cho các dự án đã phát triển. Quy trình từ phát triển đến ra mắt trở nên đơn giản hóa. Sự quan tâm của thị trường tăng vọt. Nhiều dự án nhanh chóng xuất hiện.
Hầu hết các dự án đều đề xuất lộ trình phát triển đầy tham vọng, tuyên bố sẽ tận dụng công nghệ AI. Các nhà đầu tư, với kỳ vọng vào các dịch vụ đổi mới, đã đẩy giá token lên cao. Nhưng trên thực tế, các dự án này chỉ tinh chỉnh hoặc áp dụng kỹ thuật prompt engineering cho các mô hình cơ sở từ OpenAI hoặc Anthropic. Hầu hết chỉ xây dựng chatbot nâng cao cho X hoặc Telegram thay vì phát triển dịch vụ độc lập. Các dự án này nhấn mạnh tầm nhìn đổi mới và sự khác biệt về công nghệ, nhưng hoạt động thực tế của chúng không khác gì "meme coin".
Một số dự án là ngoại lệ. Các dự án như aixbt và Soleng đã thực hiện một phần lộ trình và ra mắt dịch vụ thực tế. Họ triển khai cơ chế token-gating, cung cấp quyền truy cập độc quyền cho người nắm giữ token. aixbt cung cấp báo cáo phân tích dự án. Soleng phân tích kho mã GitHub để hỗ trợ quyết định đầu tư.
Ngay cả những trường hợp tương đối thành công này cũng không thể vượt qua các hạn chế cấu trúc. Cơ cấu thu nhập bất ổn chỉ dựa vào việc tăng giá token đã cản trở sự phát triển. Năng lực cạnh tranh công nghệ tụt hậu so với các công ty Web2. Giá token cuối cùng giảm. Nguồn vốn vận hành cạn kiệt. Hiện nay, hầu hết các dự án đã ngừng hoạt động.
2.2. Các dự án DeFAI hồi sinh hy vọng ngành
Công nghệ AI Agent từng đối mặt với những kỳ vọng quá cao, sau đó bước vào giai đoạn điều chỉnh. Hiện nay, lĩnh vực trí tuệ nhân tạo tài chính phi tập trung (DeFAI) đang thu hút lại sự chú ý bằng cách chứng minh giá trị thực tế. DeFAI Agent có thể thực thi các chiến lược đầu tư tự động 24/7. Chúng cho phép mọi người dễ dàng truy cập các dịch vụ DeFi phức tạp thông qua các hướng dẫn ngôn ngữ tự nhiên đơn giản. Lĩnh vực này từng là chủ đề cốt lõi trong lĩnh vực AI Agent đầu tiên. Hầu hết các dự án vẫn dừng ở giai đoạn lộ trình, và việc triển khai thực tế gặp nhiều khó khăn, khiến lĩnh vực này mất sự chú ý. Các bản phát hành sản phẩm gần đây đang định hình lại kỳ vọng thị trường.
Các dự án tiêu biểu bao gồm Wayfinder và HeyAnon. Wayfinder thực thi các nhiệm vụ trên chuỗi thông qua các AI Agent chuyên dụng có tên "Shells". Shells trực tiếp thực hiện các giao dịch trên chuỗi thông qua ví chuyên dụng tích hợp. Hệ thống sử dụng kiến trúc đa agent chuyên biệt, bao gồm agent giao dịch, agent perpetual và agent hợp đồng. Mỗi loại agent tập trung vào một vai trò cụ thể để tự động hóa các chiến lược đầu tư khác nhau. Người dùng có thể dễ dàng thực hiện các giao dịch cross-chain đơn giản, hoặc thực hiện các chiến lược nâng cao như basis trading và DCA có đòn bẩy.
2.3 Từ Agent cá nhân đến mạng lưới Agent
Các dự án AI Agent đầu tiên đề cao "Agent đa năng" có thể thực hiện mọi chức năng. Cách tiếp cận này tập trung vào việc gây quỹ hơn là sự hoàn thiện công nghệ. Các dự án đề xuất lộ trình quá lớn để thu hút thị trường rộng hơn. Nhưng hầu hết đều bộc lộ hạn chế trong giai đoạn thực thi.
Hệ sinh thái Agent hiện tại đang phát triển theo một hướng hoàn toàn khác. Các nhà phát triển nhận ra hạn chế của Agent đa năng. Giờ đây họ phát triển các Agent chuyên sâu vào các lĩnh vực cụ thể. Các Agent này có thể cộng tác với nhau. Giống như những thợ thủ công lành nghề với chuyên môn khác nhau—thợ mộc, thợ điện, thợ sửa ống nước—cùng hợp tác để xây một ngôi nhà.
ACP (Giao thức Thương mại Agent) của Virtuals Protocol thể hiện xu hướng này. Nó cung cấp một khuôn khổ tiêu chuẩn cho giao tiếp và phân bổ nhiệm vụ giữa các Agent khác nhau. Theoriq và General Impression cũng đang xây dựng cơ sở hạ tầng để tăng cường khả năng tương tác giữa các Agent. Thị trường đang được định hình lại để tối đa hóa giá trị cho toàn bộ hệ sinh thái thay vì cho từng Agent riêng lẻ.
-
Triển vọng tương lai của thị trường AI Agent
Sau khi cơn sốt ban đầu qua đi, AI Agent vẫn tiếp tục phát triển. Hoạt động đầu cơ đã kết thúc, nhưng các dự án vẫn đang sử dụng AI Agent để xây dựng các chức năng và dịch vụ mới. Có hai thay đổi nổi bật.
Thứ nhất, AI Agent trở thành cơ sở hạ tầng quan trọng. AI Agent không còn là một lĩnh vực độc lập mà được tích hợp như một chức năng cơ bản của các dự án crypto. Nền tảng dữ liệu blockchain Nansen đang phát triển Agent nghiên cứu, giúp dữ liệu trên chuỗi phức tạp dễ khám phá hơn. Các dự án DeFi cũng bổ sung Agent để cải thiện quyền truy cập của người dùng. AI Agent sẽ trở thành giao diện cuối cùng kết nối người dùng với blockchain, chứ không phải là một tính năng tùy chọn.
Thứ hai, thương mại Agent sẽ phát triển. Khi AI Agent trở thành tiêu chuẩn, sự tương tác giữa các Agent và giữa Agent với con người sẽ ngày càng gia tăng. Các giao thức giao dịch an toàn và cơ chế tin cậy trở nên quan trọng hơn. Các dự án như ACP của Virtuals Protocol đặt nền móng cho điều này.
Những thay đổi này sẽ đơn giản hóa sự phức tạp của cryptocurrency, cải thiện trải nghiệm người dùng và tạo ra các cơ hội kinh tế mới.