Từ Internet máy tính đến Internet di động, từ thương mại điện tử đến điện toán đám mây, Alibaba 20 tuổi có thể nói là có khứu giác công nghệ rất nhạy bén, không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội nào của thời đại. Lần này, Alibaba đã nhắm đến blockchain. Jack Ma từng nói rằng đối với Alibaba, blockchain không phải là mỏ vàng mà là một giải pháp, Alibaba phải có blockchain, không có blockchain sẽ "chết".

Dù câu nói này có phần phóng đại nhưng chắc chắn không phải là lời nói suông. Lịch sử đã chứng minh: Nokia không làm gì sai nhưng vẫn thất bại. Hiện tại, không chỉ Alibaba tin tưởng vào blockchain. Hóa đơn blockchain của Tencent đã được thí điểm tại Thâm Quyến, trò chơi blockchain cũng đã ra mắt. JD.com với logistics blockchain, Baidu với public chain, Huawei với blockchain + điện toán đám mây—tất cả đều đang được triển khai. Điều này khiến người ta suy nghĩ: Tại sao các gã khổng lồ đều lạc quan về blockchain?

Vì vậy, hãy bắt đầu từ đặc điểm của nó—blockchain có ưu điểm gì, tại sao lại được các gã khổng lồ ưa chuộng?

Chúng ta đều biết dữ liệu lớn là xu hướng. Đối với các tập đoàn lớn, trong tương lai, ai quản lý dữ liệu tốt hơn sẽ có lợi thế. Blockchain giống như một cơ sở dữ liệu, giúp họ giải quyết vấn đề này. Điểm độc đáo của blockchain so với cơ sở dữ liệu Internet chính là tính phi tập trung—đây cũng là đặc điểm quan trọng nhất của blockchain. Vậy tập trung hóa là gì?

Ví dụ, phần mềm mua sắm chúng ta dùng hàng ngày thực chất là nền tảng tập trung. Dù là chọn hàng hay thanh toán, người mua và người bán đều phải thông qua một bên trung gian: công ty tạo ra phần mềm. Họ có thể thu thập toàn bộ dữ liệu người dùng trong quá trình này, thậm chí quyết định hiệu quả bán hàng của cửa hàng (ví dụ: xếp hạng tìm kiếm). Quyền lực rất lớn, đóng vai trò trung tâm—đây chính là tập trung hóa.

Còn phi tập trung hóa là loại bỏ trung tâm này, phân tán quyền lực vốn thuộc về bên trung gian, cho phép người dùng giao dịch trực tiếp với nhau. Ví dụ:

• Dữ liệu mua sắm do người dùng tự quản lý, công ty tập trung chỉ có thể truy cập mà không được xem.

• Chất lượng cửa hàng hoàn toàn do người dùng đánh giá, công ty không thể can thiệp vào xếp hạng tìm kiếm hay doanh số.

Lợi ích của phi tập trung hóa thể hiện ở hai mặt:

1. Giảm rủi ro bảo mật mạng: Trong hệ thống tập trung, dữ liệu được lưu trữ tại một nút trung tâm. Nếu hacker tấn công nút này, toàn bộ mạng có thể sụp đổ. Với phi tập trung hóa, mạng được duy trì bởi nhiều nút có quyền lực ngang nhau, nên một nút gặp sự cố cũng không ảnh hưởng lớn.

2. Phân tán quyền lực: Tránh độc quyền dữ liệu, bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Có thể nói, phi tập trung hóa giống như "chủ nghĩa cộng sản" trong thế giới Internet.

Việc blockchain được các gã khổng lồ đánh giá cao cũng là xu thế tất yếu. Khi dữ liệu ngày càng quan trọng, nhiều người nhận ra giá trị của nó, nên việc phân tán quyền kiểm soát dữ liệu là kết quả tất yếu. Do đó, ai cân bằng được hiệu suất xử lý dữ liệu và bảo mật thông tin người dùng sẽ nắm giữ tương lai.